DEPREM NEDİR?
Yerkabuğunu oluşturan tabakaların kırılmaları nedeniyle ani olarak ortaya çıkan titreşimlerin dalgalar halinde yayılarak geçtikleri ortamları ve yer yüzeyini sarsması olayıdır.
DEPREM NASIL OLUŞUR?
Deprem, yerkabuğundaki fay adı verilen kırıklarda meydana gelir. Faylar, kayanın kırılgan özelliğe sahip olmasından dolayı yüksek basınç (gerilme, sıkışma veya bükülme) altında kırılmasıyla oluşur.
DEPREMİN BÜYÜKLÜĞÜ NE DEMEKTİR?
Deprem sırasında açığa çıkan enerjinin bir ölçüsü olarak tanımlanmaktadır.
DEPREMİN ŞİDDETİ NE DEMEKTİR?
Herhangi bir derinlikte olan depremin, yeryüzünde hissedildiği bir noktadaki etkisinin ölçüsüdür.
ÖNCÜ DEPREM NEDİR?
Bazen büyük bir deprem olmadan önce küçük sarsıntılar meydana gelir. Bu küçük sarsıntılara "ÖNCÜ DEPREM" denilmektedir.
ARTÇI DEPREM NEDİR?
Büyük bir depremden sonra da yüzlerce küçük deprem olmaya devam eder. Bu küçük depremler ise "ARTÇI DEPREM" olarak isimlendirilir.
Zaman içinde bu depremlerin büyüklük ve sayısında azalma olur.
DEPREM İÇİN NE YAPMALIYIZ?
DEPREM ÖNCESİNDE;
1.Binanızın standartlara uygunluğunu kontrol ettirin.
2.Evinizdeki güvenli yerleri belirleyin.
3.Tüm Aile bireyleriniz ile bir toplantı yapın ve afetlerle ilgili hazırlıkları belirleyin.
4.Evinizdeki ağır, yüksek ve kayabilecek eşyalarınızı duvara ya da yere sabitleyin.
5.Afetlerde meydana gelebilecek ekonomik kayıplarınızı karşılamak için “Deprem Sigortası” yaptırın.
6.Önemli evraklarınızın fotokopilerini hazırlayın ve afet çantanıza koyun.
7.Tesisatların nasıl kapanacağını öğrenin.
8.Su ve yiyecek depolayın.
9.Yatağınızın yanında fener, iş eldiveni ve ayakkabı bulundurun.
YAPISAL OLMAYAN ELEMAN VE YAPISAL OLMAYAN TEHLİKE NEDİR?
Yapısal olmayan eleman, bir binanın taşıyıcı sistemi haricindeki bütün kısımları ve binanın içinde bulunan elemanlardır. Yani kolon, kiriş, taşıyıcı duvar, çatı ve temel haricindeki tüm elemanlardır.
( Aydınlatma araçları, ısıtma-soğutma araçları, pencere, mobilya, raflarda bulunan veya duvara asılı olan tüm eşyalar, vs.)
Bu elemanlardan bazıları bir sarsıntı sırasında kayarak, düşerek ya da devrilerek ölüm, yaralanma ve ekonomik kayıplara neden olabilir. Yapısal olmayan elemanlardan kaynaklanan bu tehlikeler “Yapısal Olmayan Tehlikeler” olarak isimlendirilir.
Bu tehlikelerin azaltılması için yapılan her işlemler ise “Yapısal Olmayan Tehlikelerin Azaltılması” olarak isimlendirilir ve kısaca “YOTA” olarak ifade edilir.
YAPISAL OLMAYAN TEHLİKELER NASIL AZALTILABİLİR?
1.En kolay ve masrafsız yöntem olarak eşyalarınızın yerini değiştirin.
2.Pencere önünde bulunan yatak, koltuk, vs. gibi eşyaları yerlerinden uzaklaştırın.
3.Pencerelerden gelebilecek zararları azaltmak için kalın perdeler kullanın.
4.Üst raflarda bulunan düşebilir, kırılabilir eşyaları alt raflara indirin.
5.Kitaplığınızdaki kitapların dökülmesini önlemek için gergi kullanın.
6.Duvarlarda bulunan resim, pano, vs. için düşmeleri önleyecek kanca vida kullanın.
7.En etkili yöntem olarak ise kayabilir, düşebilir, devrilebilir tüm eşyalarınızı yapısal olan kolon, kiriş, betonarme duvar, vs. elemanlara veya yapısal olmayan ancak sağlamlığından emin olduğunuz bir elemana (tuğla duvar, vb.) uygun metot ve malzeme ile sabitleyin.
UNUTMAYIN, UYGUN METOT VE MALZEME İLE YAPILAN SABİTLEME YAPISAL OLMAYAN TEHLİKELERİ AZALTMANIN EN ETKİLİ YOLLARINDAN BİRİDİR.
DEPREM SIRASINDA;
1.Güvenli olduğundan emin olduğunuz sabitlenmiş eşyaların yanında ÇÖK-KAPAN- TUTUN yapın.
2.Sarsıntı geçene kadar olduğunuz yerde kalın.
3.Pencerelerden, cam eşyalardan, devrilebilen, kayabilen eşyalardan uzak durun.
4.Eğer dışarıdaysanız binalardan, ağaçlardan, elektrik telleri ve direklerinden uzak durun.
DEPREM SONRASINDA;
1.Önce kendi emniyetinizden emin olun.
2. Acil durumlar dışında telefonu kullanmayın.
3. Hasar görmüş binalardan uzak durun.
4. Eğer gaz kokusu alırsanız, gaz vanasını kapatın, kibrit, çakmak kullanmayın, elektrik düğmelerine dokunmayın, camları ve kapıları açarak hemen binayı terk edin.
UNUTMAYIN, DEPREM OLDUĞUNDA GEÇ KALMIŞ OLABİLİRSİNİZ!